سایه

امیرهوشنگ ابتهاج متخلص به سایه فرزند یکی از مردان سرشناس رشت است. این شاعر مشهور نود و چند سال پیش در رشت سرسبز به دنیا آمد و تا سال‌ها همان‌جا زندگی می‌کرد. در جوانی به دختری ارمنی به نام گالیا دل باخت که ردپای او در برخی شعرهاش پررنگ است. روح لطیف این شاعر پرآوازه باعث شد دل به درخت ارغوانی بسپارد که در حیاط خانه‌شان کاشته بود و براش شعر می‌سرود.
ابتهاج علاوه بر شعر دستی در موسیقی‌شناسی و دستی در نویسندگی داشت. چنان که شش سال سرپرست برنامه‌ی رادیویی و موسیقی‌محور گُل‌ها بود و عضو کانون نویسندگان ایران. از منظر سیاسی او را دوستدار و هوادار حزب توده می‌دانند گرچه که همواره عضویت در آن را انکار می‌کرد.
 ابتهاج از نظر سبک شعری می‌توان گفت که اهل مضامین موزون است و قلمی گیرا و طبعی روان و واژه‌هایی دلکش دارد. بسیاری از صاحب‌نظران غزل‌های او را که گاه درون‌مایه‌ی عرفانی و گاه عاشقانه و گاه با رنگ‌و بوی اجتماعی دارد، هم‌تراز غزلیات حافظ برمی‌شمارند. تصنیف روح‌نواز تو ای پری کجایی و تصنیف فراموش‌نشدنی ای ایران ای سرای امید از سروده‌های سایه است.

از مهم‌ترین آثار سایه می‌توان به شرحی اشاره کرد که بر دیوان حافظ نوشت و با نام حافظ به‌سعی سایه منتشر شد. این اثر نخستین بار در سال 1372 و به همت نشر کارنامه به بازار کتاب رسید و چنان مخاطب‌پسند است که هنوز هم تجدید چاپ می‌شود.
میلاد عظیمی و همسرش عاطفه طیّه سال و نود‌ویک پای صحبت‌ها و خاطرات هوشنگ ابتهاج نشستند و حاصل این گفت‌و شنید شد کتاب پیر پرنیان‌اندیش. در سال 1392 هم محمد قوچانی، علیرضا غلامی و مهدی یزدانی خرم از سوی نشریه‌ی مهرنامه با سایه به گفت‌وگو نشستند. اگر شعر و شخصیت ابتهلج را دوست داشته باشید، گفت‌وگوهایش نیز خواندنی و خواستنی است.
  گرچه در برابر شکوه با جایزه‌ای از سوی بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار از این شاعر خوش‌آوازه تقدیر شده است. نشان عالی هنر برای صلح نیز به ابتهاج اهدا شد.
سایه سال‌هاست به همراه دخترش یلدا در آلمان سکونت دارد.
امید که طبع این شاعر  حافظ‌شناس موسیقی‌پرداز مانند رود زلال و روان باشد. نغمه‌ی اشعارش در گوش جان جهانیان خوش‌نوا و سایه‌ی هنرش بر سر ایران،این سرای امید، مستدام باد.