سیمین بهبهانی شاعر معاصر ایرانی است. او در غزل مضامین قدیم را با حالتی جدید بیان میکرد. سیمین بهبهانی در وزنهای نآشنا و نو غزل میسرود که پیش از او هیچ شاعری به کار نبرده بود و به همین سبب او را «نیمای غزل» مینامند. بنمایهی اشعار او دربارهی وطن، آزادی و اوضاع اجتماعی است. افزون ب این، او عاشقانههای فراوان سروده که بسیاری از خوانندگان مشهور آنها را به آواز خواندهاند. او در عرصهی حمایت از حقوق زنان نیز فعالیت میکرد.
سیمین از کودکی پرشور و حال و فعال بود. هم در مدرسهی عالی مامایی تحصیل کرد و هم در دانشکدهی حقوق درس خواند و هم با مطبوعات همکاری میکرد. پررنگترین نقشی که از سیمین بهبهانی بر تن و جان وطن به یادگار ماند، خلاقیتهای شعری او بود: غزلهایی با مضمونهایی نو و مصراعهای طولانی و در وزنهایی که پیش از او کسی به کار نبرده بود. بسیاری از غزلهای او به انگلیسی نیز ترجمه شدهاند تا دنیا نیز از شعر سیمین لذت ببرد.
در اشعار بهبهانی هم ردپایی هست از سنت شعری چندصد سالهی فارسی، هم از ابداعات ادبی نيما. هم از غزلهای گل و بلبل کلاسيک نشانی دارد، هم پابهپای نصرت رحمانی یا احمد شاملو به دغدغههای سياسی و اجتماعی اهمیت میدهد. شعر سیمین نیز مانند فروغ نشانههایی از زنانگی دارد. گذشته از اینها، اشعار سیمین بهبهانی هم محبوب است و هم در نظر عموم مقبول میافتد.
سیمین بهبهانی در تابستان سال 1393 و به دلیل بیماری تنفسی در بیمارستان پارس تهران درگذشت. دوباره میسازمت وطن/ اگر چه با خشت جان خویش از جمله به یادماندنیترین اشعار اوست. سیمین بسیار وطندوست بود و در ایران ماند، گرچه پا و جای رفتن داشت. خود در پایان یکی از غزلهاش چنین میسراید:
هفتاد سال اینگُلهجا ماندم که از کف نرود/ یک متر و هفتاد صدم، گورم به خاک وطنم.
شاعر
زندگی نامه
نقل قول هایی از سیمین بهبهانی
در ره منزل لیلی چه خطرهاست به جان ـ شرط اول قدم آن است که مجنون باشی.
من خوشحالم که واقعا در راهی که دارم مجنون هستم و عاشقانه این راه را میپیمایم.من تا زنده هستم در راه خودم استوار هستم.
دستاورد های سیمین بهبهانی
جوایز
- مدال کارل فون اوسی یتسکی – سازمان جهانی حقوق بشر – برلین – 1999
-
جایزه لیلیان هیلمن / داشیل هامت – سازمان دیده بان حقوق بشر – 1999
-
نخستین دوره جایزه بیتا – 2008
-
جایزه یانوش پانونیوش مجارستان – اانجمن قلم (Janus Pannonius) 2013-
کتابهای منتشره از سیمین بهبهانی
-
سه تار شکسته (۱۳۳۰/۱۹۵۱)
-
جای پا (۱۳۳۵/۱۹۵۴)
-
چلچراغ (۱۳۳۶/۱۹۵۵)
-
مرمر (۱۳۴۱/۱۹۶۱)
-
رستاخیز (۱۳۵۲/۱۹۷۱)
-
خطی ز سرعت و از آتش (۱۳۶۰/۱۹۸۰)
-
دشت ارژن (۱۳۶۲/۱۹۸۳)
-
گزینه اشعار (۱۳۶۷)
-
درباره هنر و ادبیات (۱۳۶۸)
-
آن مرد، مرد همراهم (۱۳۶۹)
-
کاغذینجامه (۱۳۷۱/۱۹۹۲)
-
کولی و نامه و عشق (۱۳۷۳)
-
عاشقتر از همیشه بخوان (۱۳۷۳)
-
شاعران امروز فرانسه (۱۳۷۳) [ترجمه فارسی از اثر پیر دوبوادفر، چاپ دوم :۱۳۸۲]
-
با قلب خود چه خریدم؟ (۱۳۷۵/۱۹۹۶)
-
یک دریچه آزادی (۱۳۷۴/۱۹۹۵)
-
مجموعه اشعار (۲۰۰۳)
-
یکی مثلا این که (۲۰۰۵)
-
با مادرم همراه ـ زندگینامه خود نوشت (۱۳۹۰)
-
شعر زمان ما (۱۳۹۱)
-
مجموعه اشعار سیمین بهبهانی (۱۳۹۱)