اغلب روان‌شناسان برای اینکه هوش یا توانایی ذهنی را اندازه‌گیری کنند؛ نمره تست هوش یا IQ را در نظر می‌گیرند و آن را بررسی می‌کنند. اما روان‌شناس توانمندی به نام هوارد گاردنر این موضوع را مطرح کرد که هوش، دامنه بسیار پهناوری دارد و به همین دلیل نظریه هوش هشت‌گانه را معرفی کرد. یکی از انواع هوش‌هایی که گاردنر مطرح کرد؛ هوش بدنی - جنبشی است.
ما برای اینکه شما را بیشتر با هوش جنبشی-حرکتی ( بدنی-جنبشی) گاردنر آشنا کنیم به چند سؤال زیر پاسخ می‌دهیم:
• هوش جنبشی-حرکتی چیست؟
• هوش جنبشی-حرکتی چه ویژگی‌هایی دارد؟
• چرا هوش جنبشی-حرکتی ضرورت دارد؟
• مشاغل مرتبط با هوش جنبشی-حرکتی چیست؟
• راه‌های تقویت هوش جنبشی-حرکتی چیست؟
هوش جنبشی-حرکتی چیست؟
هوش حرکتی یکی از انواع هوش‌هایی است که به توانایی برقراری ارتباط با اشیا و توانایی کنترل حرکات بدن مربوط می‌شود. حتماً در اطراف خود مشاهده کرده‌اید که بعضی افراد هنگام درس‌خواندن باید دور خانه قدم بزنند یا هنگام صحبت‌کردن بیش از اندازه از دست‌های خود استفاده می‌کنند. در واقع همه این موارد نشانه هوش بدنی - جنبشی بالا است. همچنین بیشتر از هرکسی این هوش در هنرمندان مشاهده می‌شود.
هنر‌هایی مثل نقاشی، مجسمه‌سازی، رقص احتیاج به هماهنگی حرکتی بالایی دارند و این نشان‌دهنده هوش حرکتی - جنبشی است. همچنین میزان این هوش را می‌توانید از زمان کودکی شناسایی کنید و به پرورش و تقویت آن بپردازید. در ضمن این هوش شامل دو توانایی کنترل و تنظیم حرکات بدن و توانایی برقراری ارتباط با اشیا در کنار هم است.
افرادی که دارای هوش بدنی و جنبشی بالایی هستند ممکن است فقط در یکی از دو توانایی که ذکر کردیم قوی باشند؛ اما بعضی از آن‌ها هر دو توانایی را هم‌زمان دارند. اگر می‌خواهید یک بستر رشدی مناسب برای استعدادیابی فرزندانتان فراهم کنید؛ بهتر است به یک متخصص مراجعه نمایید.
هوش جنبشی-حرکتی چه ویژگی‌هایی دارد؟
افرادی که هوش بدنی و جنبشی دارند؛ دارای ویژگی‌های منحصربه‌فردی هستند که عبارت‌اند از:
1. این افراد دارای یادگیری عملی بالایی هستند. یعنی زمانی که با چیزی به طور مستقیم درگیر شوند آن را بهتر یاد می‌گیرند. این‌گونه افراد برای یادگیری بهتر باید راه بروند و یا از دست‌های خود برای توضیح دادن مطلبی استفاده کنند.
2. آن‌ها نسبت به دیگران حرکات پیچیده را سریع‌تر یاد می‌گیرند. جالب است بدانید که وقتی که دیگران برای یادگیری یک تکنیک پیچیده ورزشی نیاز به مدت زیادی تمرین دارند؛ آن‌ها به‌سرعت این تکنیک را یاد می‌گیرند.
3. در آن‌ها هماهنگی بین دونیمه بدن و همین‌طور دست و چشم یا پا و دست بسیار بالا است.
4. کسانی که در این هوش نمره بلایی کسب می‌کنند؛ نسبت به فعالیت و ورزش، دقت بالایی دارند و یکجا نشستن باعث خستگی آن‌ها می‌شود. هوش بدنی و جنبشی بالا شما را به یک ورزشکار عالی تبدیل می‌کند.
5. کسانی که هوش بدنی و جنبشی بالایی دارند قادرند تا به کمک دستان خود کار‌های هنرمندانه و بسیار ظریفی مانند سفالگری، نقاشی، جراحی و خیاطی را انجام دهند.
چرا هوش جنبشی-حرکتی ضرورت دارد؟
اگر شما یا فرزندانتان دارای هوش بدنی و جنبشی بالایی باشید؛ می‌توانید به یک مهندس، جراح و یا ورزشکار تمام‌عیار تبدیل شوید؛ بنابراین این هوش بسیار ارزشمند و مهم است.
تقویت این هوش چنان ضرورت دارد که می‌تواند آینده شما یا فرزندانتان را دگرگون کند.
مشاغل مرتبط با هوش جنبشی-حرکتی چیست؟
مشاغل متنوع و جذابی در ارتباط باهوش بدنی - جنبشی وجود دارند که عبارت‌اند از:
- پرستاری
- جراحی
- فیزیوتراپی
- سخنرانی
- کاردرمانی
- ورزشکار
- نقاشی
- طراح هنری
- مربی رقص
- بافنده فرش
- خیاطی
- مکانیکی
- کشاورزی
- مربی ورزشی
- آرایشگری
- مجسمه‌سازی
راهکارهای تقویت هوش جنبشی-حرکتی چیست؟
گاردنر مطرح کرد که همه ما انسان‌ها از هنگام تولد به‌صورت فطری همه هوش‌های هشت‌گانه و همچنین هوش بدنی - حرکتی را در درون خود داریم. اما لازم است بدانید که طبق محیطی که در آن زندگی می‌کنیم امکان دارد بعضی از این توانایی‌ها کمتر و بعضی دیگر بیشتر شوند. همچنین اگر احساس می‌کنید احتیاج دارید این هوش را در خود یا فرزندانتان رشد دهید اصلاً نگران نباشید؛ زیرا به‌آسانی می‌توانید با استفاده از راهکار‌هایی که برای شما خواهیم گفت این توانایی را افزایش دهید که عبارت‌اند از:
1. ورزش‌کردن
اگر شما حتی در حد چند تمرین ساده ورزش کنید؛ این فعالیت می‌تواند رابطه ذهنی شما را با شرایط جسمی شما بهتر کند. ورزش به حفظ تعادل و توانایی برقراری رابطه بین اندام‌های مختلف کمک زیادی می‌کند. همچنین بهتر است برای تمرین‌کردن از چند حرکت ساده کمک بگیرید و به‌مرورزمان این برنامه را تا انجام حرکات پیچیده مثل زومبا و ایروبیک پیش ببرید. بهتر است ورزش را با سرگرمی ترکیب کنید تا علاقه فرزندانتان به ورزش بیشتر شود.
2. تمرینات ریلکسیشن
تمرینات ریلکسیشن یا آرام‌سازی به شما کمک می‌کند تا برای مدت کمی فقط به خود توجه داشته باشید. همچنین مهم‌ترین هدف این تمرین آن است که بتوانید بین جسم و ذهنتان ارتباط برقرار کنید. به همین دلیل انجام این تمرین‌ها می‌تواند به شما کمک کند که روی بدن خود تسلط پیدا کنید. همچنین اگر این تمرینات را با صدای بلند و به همراه فرزندانتان انجام دهید؛ آن‌ها یاد می‌گیرند که چگونه باید این کار را انجام دهند.
3. به هنر اهمیت بدهید
یکی از بهترین کارهایی که به پرورش توانایی بدنی و جنبشی کمک خواهد کرد؛ ساختن کاردستی‌های مختلف است. همچنین ساختن کاردستی‌های متنوع و کارکردن با دست می‌تواند باعث افزایش توانایی شما برای انجام حرکات ظریف شود. همین‌طور می‌توانید مطابق با علاقه خود به فعالیت‌های مختلفی مانند سفالگری، کاردستی مقوایی، خیاطی یا صنایع‌دستی بپردازید. در ضمن شما می‌توانید برای کودکانتان از سایر وسیله‌های آموزشی جذاب مانند مدادرنگی؛ سفالگری، شن‌بازی، خمیربازی و ... استفاده نمایید.
4. نمایشنامه اجرا کنید
یکی از مؤثرترین روش‌ها برای تقویت هوش بدنی - جنبشی در فرزندانتان این است که داستان‌های موردعلاقه آن‌ها را به شکل یک نمایشنامه سرگرم‌کننده با کمک یکدیگر اجرا کنید. همچنین این فعالیت در کنار افزایش هوش بدنی و جنبشی قادر است تا به تخیل و حافظه کودک شما کمک کند.
مقاله مرتبط: معرفی هوش بین فردی ( اجتماعی ) هوارد گاردن
جمع‌بندی
ما در این مقاله شما را باهوش بدنی - جنبشی گاردنر آشنا کردیم و راهکارهای برای پرورش این هوش را برایتان شرح دادیم. به این نکته توجه کنید که برای پرورش و تقویت این هوش، بهتر است تا از دوران کودکی هوش بدنی - جنبشی را در کودکان خود شناسایی کرده و نسبت به پرورش آن اقدام کنید.
