بیش‌تر انسان‌های موفق روی کره‌ی زمین یا بااستعداد بوده‌اند، یا با تلاش و پشتکار فراوان، توانسته‌اند به جایی برسند و یا ترکیبی از این دو را داشته‌اند. به نظر شما، کدام یک مهم‌تر است؟ استعداد یا تلاش؟ شاید دانستن پاسخی برای این پرسش، یک کلید برای راهگشایی موفقیت باشد.
تصور کنید که برای ساختن یک معجون خوش طعم، دو ماده حیاتی نیاز دارید. هر کدام از این دو ماده نباشند، معجون آماده نمی‌شود. موفقیت معجون است و استعداد و تلاش، دو ماده حیاتی آن. پس وجود هر دو برای رسیدن به موفقیت لازم است. در این مطلب از مجله‌ی گارنت، به این مبحث می‌پردازیم که استعداد در موفقیت تأثیرگذارتر است یا تلاش.
استعداد و همه چیز درباره آن
پیش از مقایسه‌ی دو گزینه، می‌بایست تعریفی جامع از آن ارائه دهیم. در این بخش قصد داریم تا مفهوم «استعداد» را بیان کنیم. استعداد یک توانایی و مهارت است که فرد به‌طور ذاتی در وجود خود دارد. یعنی برخلاف سایر مهارت‌ها، تلاش و آموختنی برای کسب مهارت‌های استعداد، انجام نشده است. مثلاً ممکن است شما از بچگی، دست‌خط خوبی داشته باشید. یعنی بدون آن‌که به کلاس‌های خوشنویسی بروید، بر خوانا نوشتن و یک دست‌خط خوب مسلط باشید.
استعدادها می‌توانند نقطه‌ی شروع بسیار ایده‌آلی برای حرفه‌ای شدن در یک مهارت خاص باشند. به‌نظر می‌رسد وقتی در یک مهارتی استعداد داریم، بخش اعظمی از مسیر را طی کرده‌ایم و برای حرفه‌ای شدن، سرعت عمل بیش‌تری خواهیم داشت.
مفهوم اصلی تلاش کردن
تلاش کردن می‌تواند این‌طور شرح داده شود که سعی و کوشش شما برای رسیدن به یک هدف، کسب یک مهارت خاص، دریافت یک چیز و غیره به عنوان «تلاش» شما شناخته خواهد شد. تلاش کردن لازمه‌ی رسیدن به هر هدفی است. وقتی شما قصد دارید تا نمره‌ی خوبی در آزمون آیلتس بگیرید، باید برای آن تلاش کنید. بدین معنا که شما به مسیر مطالعاتی و پشتکار فراوان برای دریافت مهارت زبان انگلیسی نیاز خواهید داشت.
تلاش کردن لازمه‌ی حرفه‌ای شدن است. گرچه انسان‌ها بااستعداد به دنیا می‌آیند، اما برای حرفه‌ای شدن در یک شاخه‌ی خاص نیاز دارند تا تلاش و پشتکار شدیدی از خود نشان دهند. در بیش‌تر مواقع، این تلاش و کوشش است که می‌تواند جایگاه انسان را تغییر دهد.
معنی موفقیت
موفقیت یک مفهوم چند وجهی است. فرمول دستیابی به موفقیت، برای تمام افراد و در تمامی شرایط، یکسان نیست. برای رسیدن به موفقیت شما به تلاش، اراده، پشتکار، استعداد، تعهد و گزینه‌های دیگری نیاز دارید. این‌که کدام پارامتر اهمیت بیش‌تری در فرمول موفقیت دارد، کاملاً براساس موقعیت و شرایط هر فرد، متفاوت خواهد بود.
رسیدن به موفقیت، هدف همه‌ی ما هست. ممکن است موفقیت را در دستیابی به یک شغل خوب، کسب یک مدرک تحصیلی معتبر، پول و درآمد بیش‌تر، تشکیل خانواده و … تعریف کنیم. تمام این مثال‌ها، هدف‌هایی هستند که شما دستیابی به آن را، رسیدن به موفقیت تعریف می‌کنید. پس فرقی ندارد که هدف شما چه باشد، مهم این است که موفقیت خود را در رسیدن به آن هدف، می‌دانید.
نقش استعداد یا تلاش در موفقیت
تا این‌جا با مفهوم استعداد، تلاش و موفقیت آشنا شدید. حال بیایید به موفقیت‌های زندگی خود‌مان فکر کنیم. ساده‌ترین موفقیت‌هایی که داشته‌ایم چه بوده‌اند؟ مثلاً اگر شما این متن را می‌خوانید، پس سواد خواندن دارید. یعنی شما یادگیری الفبای فارسی را با موفقیت پشت سر گذرانده‌اید. فکر می‌کنید چه چیزی در این یادگیری نقش پررنگ‌تری داشته است؟ استعداد یا تلاش؟
فکر می‌کنم اگر در مورد اتفاقات و موفقیت‌های بیش‌تر زندگی خود فکر کنید، در بیش‌تر موارد به نقش مهم «تلاش» خود پی ببرید. اگر می‌توانید انگلیسی حرف بزنید، اگر توانایی نواختن یک ساز را دارید، اگر در یک رشته‌ی ورزشی یا هنری مهارت‌های خوبی کسب کرده‌اید و … همه ناشی از تلاش شما در آن زمینه است. پس آیا این بدان معناست که «استعداد» هیچ نقشی در موفقیت ما نداشته است؟
دوباره برگردیم به همان افکار موفقیت و دستاوردهایمان در زندگی. به عنوان مثال خودِ من وقتی بچه بودم (فکر می‌کنم ۴ ساله بودم) که می‌توانستم متون فارسی را بخوانم! خب این یک استعداد است. این امر برای من خیلی زودتر از سن عادی دیگران رخ داد. من فکر می‌کنم استعداد خوبی در خواندن و نوشتن دارم. من تلاش خاصی برای به‌دست آوردن این مهارت نکردم. راستش را بخواهید، حتی نمی‌دانم چطور متوجه غیرعادی بودن این موضوع شدم!
قطعاً در موفقیت‌های شما نیز چنین مواردی دیده می‌شود. جایی هست که یک توانایی خاص در شما، سبب سوق داده شدنتان به سوی موفقیت بوده است. مثلاً گیتار را خیلی سریع‌تر یاد گرفته‌اید، خیلی سریع‌تر و بیش‌تر از هم سن و سالانتان می‌دوید، کارهای هنری و ظریف را به‌خوبی و بادقت انجام می‌دهید و … . پس انگار «استعداد» شما نیز در موفقیتتان بی تأثیر نبوده است!
داشتن استعداد بدون تلاش
همه‌ی ما استعدادهایی داریم که شناخته یا ناشناخته، به مرحله‌ی بهره‌برداری نرسیده‌اند. خودِ من استعداد نقاشی و دست‌خط خوبم را چندان که باید تحویل نگرفتم. امروز هم نمی‌توانم حرفه‌ای نقاشی بکشم یا نستعلیق بنویسم. من قدرِ این توانمندی‌هایم را ندانستم!
هر استعدادی برای این‌که به مرحله‌ی رشد و بهره‌برداری برسد، نیاز به تلاش شما دارد. هرچقدر بیش‌تر تلاش کنید، آن استعداد بیش‌تر و بهتر شکوفا خواهد شد. پس می‌توان گفت که استعداد بی تلاش، با نبودِ آن استعداد چندان تفاوتی را در زندگی شما ایجاد نمی‌کند.
به خودتان مراجعه کنید. از میان استعدادهایی که می‌دانید دارید، کدام استعداد خود را پرورش داده‌اید؟ آیا استعدادی که برای آن هیچ تلاش و پشتکاری خرج نکرده‌اید، به جایگاه حرفه‌ای رسیده است؟ بدون شک اگر برای یک استعداد خود تلاش کرده‌اید و به جایی نرسیده‌اید، یا مسیر اشتباه را انتخاب نموده‌اید و یا این‌که تلاشتان برای رشد آن مهارت، کافی نبوده است.
تلاش بدون استعداد
تلاش کردن، می‌تواند شما را به موفقیت برساند حتی اگر در آن زمینه استعدادی نداشته باشید. خیلی‌ها را دیده‌ایم که بدون داشتن استعداد ذاتی، بهترین حرفه‌ی خود شده‌اند. چه چیزی آن‌ها را به این درجه از موفقیت رسانده است؟ بی شک پاسخ تلاش‌های مکرر و پی‌درپی این افراد است.
با این حال باید توجه داشته باشید که تلاش کردن در فضایی که در آن استعداد نداریم، بسیار دشوار است و اراده‌ی قوی می‌طلبد. این در حالی است که اگر در زمینه‌ای استعداد وجود داشته باشد، با تلاش کم‌تر، می‌توانید به موفقیت نایل شوید.
کمی در مورد خودتان فکر کنید. آیا در بین لیست موفقیت‌های خود، گزینه‌ای است که در آن استعداد نداشته باشید؟ ممکن است درس ریاضی را با نمره‌ی خوبی قبول شده باشید اما استعداد و هوش ریاضی نداشته باشید. چه چیزی سبب شده است تا به چنین موفقیتی برسید؟ اگر همه‌چیز عادی پیش رفته باشد، این تلاش شماست که توانسته است شما را به موفقیت در زمینه‌ای برساند که در آن هیچ توانمندی ذاتی نداشته‌اید.
استعداد و تلاش در کنار هم!
بهترین حالت برای دستیابی به موفقیت زمانی است که شما توانایی ذاتی خود یا همان استعدادتان را با تلاش خود هم‌سو کنید. مثلاً اگر به لحاظ فیزیکی و جسمانی، ماهیچه‌های خوبی برای دوندگی دارید، رشته‌ی ورزشی خود را دو میدانی انتخاب کنید و با تلاش‌های مکرر، سعی کنید تا جایگاه خوبی را در مسابقات ورزشی به‌دست آورید. به نظر می‌رسد این ساده‌ترین فرمول موفقیت باشد.
استعداد در مسیر دستیابی به موفیت، سرعت شما را بیش‌تر می‌کند. اگر شما استعداد نقاشی دارید، با دوستتان که هیچ استعدادی در این زمینه ندارد؛ به کلاس‌های نقاشی بروید، هر دوی شما می‌توانید موفق شوید. فقط اگر تلاش یکسانی داشته باشید، شما سریع‌تر (و گاه راحت‌تر) می‌توانید به موفقیت برسید.
از سوی دیگر، تلاش و کوشش کردن برای پرورش استعداد یک الزام و ضرورت است. همه‌ی انسان‌ها از استعدادهای خود بهره نمی‌برند. این امر گاه به این دلیل رخ می‌دهد که آن‌ها هیچ‌گونه شناختی از مهارت‌های ذاتی و ناشناخته‌ی خود ندارند. در برخی از موارد نیز تلاشی برای رشد و افزایش این مهارت‌های ذاتی انجام نمی‌دهند. استعداد بدون تلاش، مدفون خواهد شد.
هوشمندانه به موفقیت برسید
همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره کردیم، برای رسیدن به موفقیت شما باید فرمول خاص خودتان را بسازید. برای من که مهارت خواندن را زودتر از سن معمول کسب کردم، موفقیت در درس ادبیات به تلاش کم‌تری نیاز داشت. برای تو که راحت‌تر می‌دوی و نفست بند نمی‌آید، دونده شدن خیلی آسان‌تر به‌نظر می‌رسد. خلاصه این‌که هر فرد با توجه به حوزه‌ی استعداد خود، می‌تواند گزینه و مسیری را انتخاب کند که دستیابی به موفقیت در آن، ساده‌تر است.
برای این کار، شما به شناخت استعدادهای خود نیاز دارید. شرایط زندگی اغلب ما به گونه‌ای است که تنها برخی از استعدادهایمان کشف خواهد شد. احتمالاً مابقی آن‌همه مهارت‌های ذاتی را با خود به زیر خاک می‌بریم! تنها یک راه وجود دارد و آن انجام استعدادیابی است. استعدادیابی در واقع چیزی است که به شما کمک می‌کند تا هوشمندانه به موفقیت برسید.
یک جمله است که می‌گوید «زیاد کار نکن، هوشمندانه کار کن.». این جمله را با یک کاریکاتور خاص دیدم. تصویر چند مرد که به سختی یک سنگ مکعبی شکل را هل می‌دهند. فردی برنده‌ی مسابقه است که ابتدا با یک چاقو، سنگ را به شکل یک کره درآورده است. این فرد در تمام مسیر با قل دادن سنگ (تلاش کم‌تر) بسیار سریع‌تر از دیگران، به موفقیت می‌رسد.
مطالب مرتبط:
وقتی شما استعدادیابی می‌شوید، می‌دانید که در کدام زمینه‌ها، مهارت‌های ذاتی دارید. بنابراین با تلاش و صرف انرژی کم‌تر و البته احتمال علاقه‌مندی بیش‌تر، شما می‌توانید در آن زمینه موفق شوید. مثلاً شخصی را در نظر بگیرید که در اواخر میان‌سالی خود متوجه شود که استعداد خاصی در نواختن گیتار دارد. گرچه هرگز برای یادگیری دیر نیست، اما فرصت برای خلق یک زندگی حرفه‌ای سلب شده است. در حالی که با انجام استعدادیابی موسیقی در سنین جوانی و حتی پیش از آن، مهارت‌های ذاتی وی در این خصوص بارز می‌شد.
موفقیت در چند قدمی شما
همه‌ی انسان‌ها دوست دارند تا به اهداف خود برسند. قطعاً شما نیز در زندگی اهدافی را وضع کرده‌اید. اما آیا برای رسیدن به آن کاری هم انجام می‌دهید؟ کسی که دوست دارد گیتار بنوازد، با فکر کردن به آن، نوازنده نخواهد شد. صرف نظر از این‌که استعداد موسیقی دارید یا نه، شما باید برخیزید، گیتار بخرید، آموزش گیتار ببینید تا بتوانید روزی بنوازید! همه‌ی اهداف به همین صورت هستند. شما می‌توانید موفق شوید، اما باید حرکت کنید.
برای فردی که از استعداد موسیقی خوبی برخوردار نیست، گیتارنوازی یک هدف بلندمدت‌تر از شخصی است که در آن استعداد دارد. همان‌طور که گفتیم، استعدادهای شما مانند یک کاتالیزور، به سرعت دستیابی به اهدافتان کمک می‌کند. پس اگر برای رسیدن به اهداف خود عجله دارید، باید هدف‌هایی هم‌سو با استعدادهایتان بچینید.
جمع‌بندی
در این مطلب، به شما نشان دادیم که برای رسیدن به موفقیت در هر زمینه‌ای، چه چیزی مهم‌تر است؟ استعداد یا تلاش؟ برای فهم بهتر این مطلب، ابتدا تعاریفی ساده از استعداد، تلاش و موفقیت ارائه دادیم. با این تعارف، متوجه می‌شوید که دقیقاً منظورمان چه چیزی است. سپس با ذکر مثال‌هایی ساده، شما را با این واقعیت روبه‌رو کردیم که هر دو پارامتر استعداد یا تلاش، در موفقیت‌های شما نقش داشته‌اند.
در نهایت به این پاسخ رسیدیم که استعداد بدون هیچ تلاشی، فایده‌ای ندارد. از سوی دیگر تلاش بدون استعداد، انسان را در مسیری طولانی و دشوار تا موفقیت قرار می‌دهد. پس بهترین راهکار آن است که هر دو پارامتر را توأم با هم استفاده کنیم.
استعدادیابی در گارنت
فرآیند استعدادیابی، اصلاً ساده نیست. همان‌طور که اشاره شد، پاره‌ای از استعدادهای هر فرد آن‌قدر مخفی و پنهان است که در صورت نبود شرایط محیطی، شخص هرگز متوجه چنین موهبتی نخواهد شد. پس می‌دانیم که برای تعیین مسیر برای رسیدن به موفقیت، نیاز داریم تا استعدادهایمان را بشناسیم.
بسیاری از افراد از روش تجربه یا آزمون و خطا، تشخیص می‌دهند که راه درست کجاست. اگر خیلی خوش شانس باشید و روش اول همان مسیر صحیح و هم‌سو با استعدادتان باشد که هیچ! اما چنان‌چه آزمون و خطا تا مراحل بعدی پیش برود، چه خواهد شد؟ آیا فکر نمی‌کنید شکست‌های پی‌درپی روحیه‌ی شما را تضعیف می‌کند؟ آیا احساس نمی‌کنید عمرمان برای تست تمام روش‌های ممکن کافی نیست؟ اگر بدشانس باشیم و انتخاب آخرمان، همان مسیر صحیح باشد، چه خواهد شد؟
گارنت، به شما کمک می‌کند تا با کمک آزمون‌های استاندارد استعدادیابی، این مهارت‌های ذاتی خود را بشناسید. مشاوران باتجربه و آگاه در این مرکز، شما را برای تعیین مسیر تا رسیدن به موفقیت یاری خواهند کرد. تجربه‌ی چندین ساله‌ی گارنت نشان می‌دهد که افرادی که به طریق استاندارد، پیش می‌روند؛ کم‌تر با تجربه‌ی تلخ و ناخوشایند «شکست» روبه‌رو خواهند شد.
