فوتبال یکی از رشته‌های ورزشی محبوب در سراسر دنیا است. این ورزش به‌صورت گروهی انجام می‌شود و ضروری است تا بازیکنان ویژگی‌های بدنی خاصی داشته باشند تا از پسِ بازی فوتبال برآیند. برای این‌که بفهمیم ویژگی‌های جسمانی هر فرد چقدر برای این ورزش مناسب است، می‌توانیم از شاخصی به نام استعدادیابی فوتبال استفاده کنیم.
به زبان خلاصه، استعدادیابی فوتبال به شناسایی توانایی‌ها و مهارت‌های افراد مختلف برای ورود به این رشته‌ی ورزشی می‌پردازد. انجام این ارزیابی، سبب می‌شود تا فرد در مسیری قرار بگیرد تا احتمال رشد و پیشرفت بهتری را تجربه کند. در این مطلب از مجله‌ی گارنت، در خصوص استعدادیابی در ورزش فوتبال صحبت کردهایم.
نکاتی درباره استعدادیابی ورزشی
در دنیای امروز، رشته‌ها و شاخه‌های متنوع ورزشی وجود دارد. اما آیا می‌دانید که هر فرد به طور فیزیکی و روحی برای انجام برخی از این ورزش‌ها مناسب‌تر است؟ این موضوع به دلیل استعدادها و توانایی‌های ذاتی هر فرد ایجاد می‌شود. همه‌ی ما به‌طور ذاتی از بدو تولد دارای مهارت‌ها و توانمندی‌هایی هستیم که هیچ نقشی در ایجاد آن نداشته‌ایم. این توانمندی‌های خاص، ما را در یک موقعیت مخصوص، برجسته‌تر و قوی‌تر می‌سازد.
مطالب مرتبط:
البته استعداد نیاز به پرورش و تقویت دارد. یعنی این‌طور نیست که اگر در فلان رشته‌ی ورزشی استعداد دارید، مدال‌آور هستید! بلکه برای رسیدن به موفقیت، باید تلاش زیادی کنید. با این حال، چون این مهارت در وجود شما قرار دارد، مسیر پرورش استعداد برای شما ساده‌تر بوده و شما سریع‌تر قادر به پیمایش پله‌های ترقی خواهید بود.
این‌جاست که استعدادیابی برای ورزش اهمیت خود را نشان می‌دهد. اگر شما استعدادهای ورزشی خود را بشناسید، با صرف زمان و هزینه‌ی کم‌تر می‌توانید به نقطه‌ی اوج ورزشی برسید. به‌علاوه این‌که در بیشتر مواقع، استعداد شما با علاقه‌هایتان هم‌خوانی دارد و بنابراین احتمال خستگی و سرد شدن از مسیر حرکت، به حداقل میزان خود می‌رسد.
سن ایده‌آل برای استعدادیابی فوتبال
برای سنجش مهارت‌های فوتبالی، بهتر است این کار را در سن نوجوانی انجام دهیم. این‌طور فرصت کافی برای تربیت فرد و پیشرفت استعداد فوتبالی وی وجود خواهد داشت. بنابراین استعدادیابی فوتبال نوجوانان بهترین سنی است که می‌توانید برای ورود به این ورزش انجام دهید.
نشانه‌هایی که می‌گوید در فوتبال استعداد دارید
هر استعداد و توانمندی ذاتی، خود را در محیط مناسب نشان می‌دهد. به عنوان مثال فردی که استعداد نقاشی دارد، در همان سنین کودکی با داشتن کاغذ و قلم، این را نشان خواهد داد. بنابراین والدین و اطرافیان می‌توانند با توجه به این نشانه‌ها، تاحدودی کودک خود را استعدادیابی کنند. در این بخش، قصد داریم تا نشانه‌های استعداد فوتبالی را ذکر کنیم. رفتارهایی که می‌تواند نشان دهد که شما یا کودکتان، می‌توانید در این رشته ورود کرده و به موفقیت برسید.
علاقه به فوتبال
در بیشتر موارد، علاقه با مهارت‌های ذاتی و استعدادهای هر فرد ضروری است. اگر می‌بینید که فرد تمایل شدیدی به انجام بازی فوتبال دارد و در حین بازی خستگی‌ناپذیر و شاد است، می‌توانید شدت علاقه‌ی وی را به بازی فوتبال ارزیابی کنید.
نکته‌ی دیگر این است که افراد با استعدادهای فوتبالی، ممکن است به تماشای بازی‌های حرفه‌ای فوتبال، حضور در ورزشگاه‌ها، هواداری از یک بازیکن خاص و … نیز علاقه‌مندی نشان دهند. تمام این موارد نشان از آن دارد که فرد از محیط‌های فوتبالی و این ورزش بسیار لذت می‌برد.
مهارت‌های حرکتی
فردی که استعداد فوتبال دارد، معمولاً از مهارت‌های حرکتی فوق‌العاده‌ای نیز برخوردار است. دویدن با توپ، توانایی‌های حرکت‌های نمایشی، پرش و … برخی از مهارت‌های حرکتی هم‌سو با استعداد فوتبال هستند.
بازی با توپ
افرادی که به بازی‌های توپی و جمعی علاقه‌مند هستند، ممکن است در فوتبال نیز استعداد داشته باشند. یکی از ویژگی‌های مهم برای استعدادیابی فوتبال، میزان تسلط فرد بر توپ است. تکنیک‌های مختلفی که توپ را در حین بازی با فرد نگه می‌دارد، از نشانه‌های این مهارت است.
قدرت تصمیم‌گیری سریع
در بازی‌های گروهی مانند فوتبال، سرعت تصمیم‌گیری اهمیت زیادی دارد. اگر فرد می‌تواند در زمین بازی، در زمان کوتاه، بهترین تصمیم را بگیرد، احتمالاً استعداد فوتبالی خوبی خواهد داشت.
گل‌زنی و نشانه‌گیری دقیق
گل زدن در بازی فوتبال، سبب کسب امتیاز خواهد شد. اگر فرد می‌تواند موقعیت‌های گل‌زنی را خلق کند، به احتمال قوی استعداد خوبی در بازی فوتبال دارد. گل‌زنی، فرد را برای موقعیت مهاجم در زمین فوتبال ایده‌آل می‌سازد.
عدم خستگی
هر انسانی از انجام مکرر یک‌سری کارها، خسته خواهد شد. این موضوع کاملاً طبیعی است. اما زمانی که به یک گزینه و کار خاص علاقه داشته باشید، معمولاً این خستگی دیرتر بروز می‌کند. به‌عنوان مثال فردی که در ورزش دومیدانی استعداد دارد، مدت زمان و یا مسافت بیش‌تری (به نسبت سایر افراد مشابه) قادر به دویدن خواهد بود.
اگر در فوتبال استعداد داشته باشید، با انجام این ورزش، دیرتر از دیگران متوجه خستگی فیزیکی می‌شوید. توجه داشته باشید که در این مقیاس، باید «دیگران» در رده‌ی سنی و فیزیکی یکسانی با شما باشند.
هوش بالا
شاید برایتان جالب باشد مه هوش بالا نیز می‌تواند خبر از استعداد فوتبالی در فرد بدهد. در این بازی، هوش بالای بازیکن کمک می‌کند تا تصمیم سریع و صحیح را بگیرد.
عوامل استعدادیابی برای بازیکنان فوتبال
گورمن، استعدادیاب آمریکایی، پنج عامل را به عنوان عوامل اصلی در استعدادیابی برای بازیکنان فوتبال، مهم می‌داند. این عوامل عبارتند از:
عوامل تکنیکی
مهارت‌هایی مثل پاس دادن، دریبل کردن توپ، دریافت توپ و شوت کردن آن در شمار مهارت‌های تکنیکی فوتبال محسوب می‌شوند.
عوامل تاکتیکی
مهارت استفاده از توانمندی‌های تکنیکی در موقعیت‌های مختلف زمین بازی، به عنوان مهارت‌های تاکتیکی فوتبال محسوب می‌شوند.
عوامل فیزیکی
مهارت‌هایی مثل سرعت بالا، قدرت جسمانی، استقامت بدنی، هماهنگی و تعادل در شمار مهارت‌های فیزیکی فوتبالیست محسوب می‌شوند.
ناگفته نماند که توانمندی‌های فیزیکی مختلف برای موقعیت‌های مختلف بازیکن‌ها در زمین فوتبال فرق دارد. به‌عنوان مثال یک فرد در دفاع میانی فوتبال باید قد بلندتری داشته باشد. اما بازیکنان میانی و دفاع کناری، بهتر است توانایی‌های هوازی داشته باشند.
مسائل روانی
مهارت‌هایی مثل کنترل اضطراب و هیجان در شرایط پرفشار و استرس‌زای بازی در شمار مهارت‌های روانی فوتبال محسوب می‌شوند.
شیوه‌ی زندگی
سبک زندگی فرد شامل عادت‌ها، تغذیه، استراحت و … به‌عنوان شیوه‌ی زندگی مناسب برای ورزش حرفه‌ای فوتبال شناخته می‌شوند.
انواع تست در استعدادیابی فوتبالی
برای انجام آزمون استعدادیابی برای ورزش فوتبال، انواع مختلفی از آزمون وجود دارد. در این بخش به معرفی این آزمون‌ها پرداخته‌ایم.
• تست‌های فنی
• تست مهارت کنترل توپ و حرکت پا با توپ
• تست ضربه به توپ، پاس‌دهی و گذراندن توپ از موانع
• تست ارزیابی مهارت گل‌زنی با پاها و سر
• تست‌های تاکتیکی
• درک موقعیت
• ارزیابی برای اخذ تصمیم فوری
• تست‌های فیزیکی
• ارزیابی سرعت دو و حرکت با توپ
• تست توانایی بر حفظ حالت فیزیکی
• تست قدرت عضلانی و ضربات
• تست‌های شخصیتی
• سنجش میزان اعتماد به نفس
• ارزیابی روحیه
• تست توانایی در برابر شرایط فشار و هیجانی
• تست‌های شرایط بازی
• بررسی بازی و عملکرد در شرایط واقعی
چالش‌های تشخیص استعداد در فوتبال
اگر همه چیز درست و دقیق پیش برود، استعدادیابی در فوتبال (و دیگر رشته‌های ورزشی) بسیار خوب خواهد بود. اما همیشه همه‌چیز مرتب نیست! گاه چالش‌ها و شرایطی پیش می‌آید که اجازه‌ی تشخیص و استعدادیابی در زمینه‌ی فوتبال را نخواهد داد. در این بخش، پیرامون این موضوع صحبت کردهایم.
تغییرات فیزیکی
انسان‌ها در طی زمان تغییر می‌کنند. این تغییرات می‌تواند در باورها و اعتقادات، علاقه‌مندی‌ها و وضعیت جسمانی باشد. نکته‌ی مهم این‌جاست که آزمون‌های استعدادیابی، این تغییرات را در نظر نمی‌گیرند و تنها وضعیت فعلی فرد را مورد سنجش قرار می‌دهند.
ناشناخته بودن
بسیاری از افراد، علی‌رغم استعدادهای فوتبالی خود، در فرصت‌ها و موقعیت‌های رشد قرار نمی‌گیرند. دلایل مختلفی برای این موضوع وجود دارد که عدم انگیزه‌ی کافی و شرایط اقتصادی نامناسب از مهم‌ترین این دلایل به‌شمار می‌آیند. این موضوع سبب خواهد شد تا بسیاری از استعدادها ناشناخته و پنهان باقی بمانند.
ارزیابی غیردقیق
گاه یک ارزیابی غیر دقیق و سطحی سبب می‌شود تا بسیاری از استعدادها ناشناخته بماند. ارزیابی بسیاری از جنبه‌های رفتاری و اخلاقی از این جمله هستند. این عوامل معمولاً در اهمیت پایین‌تری در تست‌های استعدادیابی قرار می‌گیرند در حالی‌که در واقعیت، بسیار مهم خواهند بود.
قبولی در تست استعدادیابی فوتبال
اگر به این رشته‌ی ورزشی علاقه‌مند هستید و ترجیح می‌دهید تا به‌صورت تخصصی‌تر وارد آن شوید، باید بتوانید از پسِ آزمون‌های استعدادیابی فوتبالی برآیید. در این بخش، نکاتی که می‌تواند برای قبولی در این تست‌ها کمک کننده باشد را آورده‌ایم.
• راجع به ورزش فوتبال و قوانین بازی مطالعه کنید.
• راه‌های تقویت اعتماد به نفس را تمرین کنید.
• روی وضعیت آمادگی جسمانی و انعطاف بدنی خود کار کنید.
• خودتان باشید و از قرارگیری در موقعیت تازه نترسید.
• دفاع و هجوم را با رعایت استانداردها و قوانین بازی انجام دهید.
• سعی کنید تکنیک‌های مؤثر ارتباط کلامی را استفاده کنید.
• تمرین کنید.
• زیاد بدوید.
• روی تقویت عضلات خود تمرکز کنید.
• موقعیت فیزیکی هر نقش را حفظ کنید و به‌صورت عملی به‌کار بگیرید.
• وظایف هر نقش را بشناسید و در حیطه‌ی وظیفه‌ی نقش خود عمل کنید.
• نکات مربوط به بازی‌های گروهی را به‌کار بگیرید.
• وسایل مربوط به بازی (از قبیل لباس ورزشی مناسب، جوراب و کفش فوتبالی) را تهیه کنید.
• مهارت‌های بالقوه‌ی خود در خصوص بازی فوتبال را به نمایش بگذارید.
• از نکات مهم برای غلبه بر استرس آزمون استفاده کنید.
• یک سبک زندگی سالم داشته باشید.
• تغذیه‌ی روز آزمون را مناسب انتخاب کنید.
تقویت استعداد در فوتبال
بعد از شناسایی استعداد فوتبالی، نوبت به تقویت این مهارت می‌رسد. معمولاً هر فردی در بین تمام مهارت‌های مورد نیاز برای یک شاخه‌ی ورزشی، دارای نقاط قوت و ضعف است. شما باید این ویژگی‌ها را تعیین کنید و سپس روی نقاط قوت خود برای پیشرفت بیشتر و نقاط ضعف برای حذف کامل و بهبود، تمرکز داشته باشید.
مطالب مرتبط:
معرفی هوش جنبشی-حرکتی گاردنر (ویژگی‌ها و راهکارهای تقویت این هوش)
آنچه برای بهبود و تقویت مهارت‌های فوتبالی باید به‌کار گرفته شود، در فهرست زیر آورده شده است.
• ارتقای شخصیت
• افزایش تمرکز (تقویت هوش ذهنی)
• کنترل عواطف و احساسات
• توسعه‌ی مهارت‌های فوتبالی (تقویت هوش مهارتی)
• کسب و بهبود مهارت‌های کار تیمی
• تقویت مهارت‌های مربوط به تاکتیک‌های بازی (تقویت هوش فوتبالی)
• تقویت قدرت فیزیکی و استقامتی
برا این منظور می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
تمرینات بیشتر
شما باید همیشه تمرین کنید. سعی کنید تمرین‌ها را تا جایی ادامه دهید که بدون خطا از پس انجام یک حرکت خاص برآیید. همیشه حرکات جدید یاد بگیرید. سپس سرعت عمل خود را برای انجام هر حرکت ارتقا دهید.
مشاهده‌ی بازی‌های حرفه‌ای
وقتی بازی بازیکنان حرفه‌ای را مشاهده می‌کنید با تکنیک‌ها و تمرینات مختلف آن‌ها آشنا خواهید شد. سپس در تمرینات بعدی خود می‌توانید این تکنیک‌ها را استفاده و تمرین کنید.
آموزش دیدن تاکتیک‌های مختلف
تمام روش‌هایی که برای بازی فوتبال وجود دارد را یاد بگیرید. صرف نظر از قدیمی یا جدید بودن متد، هر روشی می‌تواند در شرایط خاص کارساز باشد.
تقویت قدرت فیزیکی با تمرینات مربوطه
برای انجام برخی از حرکات فوتبالی، شما نیاز به عضلات قوی و یا انعطاف بدنی خاص خواهید داشت. بنابراین باید همواره روی وضعیت جسمانی خود کار کنید تا از پسِ انجام هر حرکت جدید برآیید.
استفاده از راهنمایی مربیان
مربیان سابقه‌ی بهتری از شما دارند. پس در این‌باره به آن‌ها اعتماد کنید و اجازه دهید تا به شما یاد دهند که کدام روش و تکنیک مناسب‌تر است. فراموش نکنید که یک مربی خوب، علاوه بر مهارت‌های هر فرد، به کلیات گروه و تیم نیز توجه دارد.
شرکت در دوره‌های آموزشی فوتبال
اگر در دوره‌های آموزشی فوتبال شرکت کنید، می‌توانید آموزش‌های مربوطه را متناسب با سطح فعلی خود دریافت کنید. برای این کار بهتر است به مدارس فوتبال و یا ورزشگاه‌های مخصوص فوتبال مراجعه کنید.
تمرین و حضور در تیم‌های برتر
سعی کنید خودتان را به تیم‌های حرفه‌ای‌تر و دست اول برسانید. البته برای این کار باید صبر داشته باشید و ذره ذره پله‌های ترقی را طی کنید. اما مطمئناً حضور در تیم‌های حرفه‌ای، میزان مهارت‌های شما را نیز ارتقا خواهد داد.
سخن پایانی
تست استعدادیابی فوتبال یکی از مهم‌ترین روش‌ها برای شناخت مهارت‌های ذاتی فرد در این رشته‌ی ورزشی است. این تست از آزمون‌ها و ارزیابی‌های مختلفی تشکیل می‌شود که تحلیل نتایج آن می‌تواند بیانگر میزان مهارت و توانمندی شخص برای ورود به این رشته‌ی ورزشی باشد.
از سوی دیگر، انجام تست‌های استعدادیابی ورزشی به ورزشگاه‌ها و تیم‌های فعال این امکان را می‌دهد تا نیروهای خود را انتخاب و گزینش کنند. مطمئناً جذب نیروهایی که پتانسیل رشد ورزشی را دارند، سبب موفقیت و درخشش تیم در آینده خواهند شد.
