والدین با استفاده از تست هوش هیجانی میتوانند توانمندیهای عاطفی و هیجانات نهفته در درون کودکان خود را شناسایی نموده و بر طبق این تواناییهای برنامه تربیتی خود را بچینند.تست هوش هیجانی eq به خود نیز کمک میکند تا خود و خصوصیات ذاتی خود را به خوبی بشناسد و در شرایط مختلف و در برهههای مختلف زندگی بتواند از آنچه که در وجود خود دارد به نحو احسن استفاده نماید.
پیشگفتار:
احتمالاً برای شما پیشآمده که در مدرسه با یکی از همکلاسیهای خود به مشکل خورده باشید یا همیشه چند نفر از دانش آموزان در زنگهای تفریح بچههای مدرسه را اذیت میکنند. به نظر شما هوش هیجانی در این بخش چه کمکی میتواند به شما بکند؟
آیا شما با استفاده از EQ میتوانید راهکارهایی را پیدا کنید که با این غولهای کاذب برخورد مناسبی داشته باشید؟ ما در این بخش در مورد تمرینهایی صحبت خواهیم کرد که به کمک آنها میتوانید هوش هیجانی در کودکان خود را تقویت کنید. فقط یادتان باشد که راه دانایی همیشه برای شما باز است.
نگاهی به تعاریف هوش هیجانی
دنیل کانمن معتقد است در تمام تصمیمگیریهای انسان همیشه ردپای احساسات بهوضوح دیده میشود؛ به عبارت بهتر زمانی که شما در حال انتخاب و تصمیمگیری در مورد مسئلهای هستید، بیشک این احساسات شما است که چارچوب و رویکردها را به شما نشان میدهد.
بر همین اساس طبق تعریف هوش هیجانی شما هرچقدر توانایی درک عواطف و هیجانات خود و دیگران را ارتقا دهید؛ میتوانید تصمیمات صحیحتر و جامعتر را اتخاذ کنید. دانشمندان و پژوهشگران همچون دنیل کلمن، مارتین سیگلمن، پیتر سالوادور درباره هوش هیجانی بیان میکنند که این پدیده یک مهارت ذاتی در وجود همه انسانها است؛ بنابراین میتوان اختلافات و بسیاری از مشکلات کاری و زندگی را با بکار بستن صحیح EQ کاهش داده و حتی در زمینههای مختلف دیدگاههای صحیحتر و دقیقتری را ارائه داد.شیوههای تقویت هوش هیجانی در کودکان و نوجوانان
کودکی و نوجوانی بهترین دوران برای فراگیری مهارتهای مختلف و کشف استعدادهای نهفته در وجود انسان است. بر همین اساس استفاده از شیوههای مختلف و بازیهایی که موجب ارتقاء انواع هوش هیجانی در ذهن کودکان و نوجوانان میگردد امری بسیار ضروری و اجتنابناپذیر است. ما در این بخش سعی داریم تا چند نمونه از این شیوهها را مطرح نماییم.
-
دفاع کردن را به فرزندان خود بیاموزید
وقتی بچهای فرزند شما را کتک میزند و نسبت به او پرخاش میکند اولین کاری که میکنید آن است که به فرزندتان گوشزد کنید و بچهی دومی کودک بسیار بدی است و تو برای اینکه بچه خوبی باشی نباید او را بزنی! این کار کاملاً اشتباه است؛ چرا که فرزند شما در مقابل کتکی که میخورد باید احساسات خود را در نظر نگیرد و آن را سرکوب کند.
در این مواقع بهتر است به فرزند خود یا یاد دهید که با دستان خود حرکت و ضربات کودک مقابل را مهار کرده و با تحکم به او القا کند که آرام باشد. به این ترتیب او یاد میگیرد که از خود دفاع کرده و به صورت ناخواسته با استفاده از EQ خود سعی میکند تا هم احساسات و عواطف خود را مدیریت کند و از سوی دیگر روابط بین فردی و هیجانات اطرافیان خود را بهخوبی رهبری نماید.
-
با فرزندان خود صحبت کنید
زمانی در روز را برای صحبت با کودکان و نوجوان اختصاص دهید تا با روحیات آنان آشنا شده و مشکلات رفتاری و عاطفی که آنها را آزار میدهد را بشناسید؛ و یا با استفاده از یک قانون برنامه صحبت کردن در خانه را راهاندازی نمایید. با استفاده از این شیوه شما میتوانید حداقل یکبار در هفته راس یک ساعت خاص به مدت طولانی با همدیگر در مورد مسائل و مباحث مختلف صحبت کنید.
این کار نهتنها روابط شما و فرزندتان را بهبود میدهد؛ بلکه کودک یاد میگیرد که چگونه با اطرافیان خود تعامل داشته باشد؟ و خواستههای خود را با چه رویکردی بیان کند؟-
با کودکان خود همدلی کنید
هنگامیکه ماهی قرمز کودکتان میمیرد؛ آیا اندوه او را درک کردهاید؟ آیا سعی کردهاید به او نشان دهید از عمق وجود و حزن و اندوه او را حس میکنید؟ سعی کردهاید با او همراهی کنید تا ماهی خود را دفن کند و برای او مراسم گرامیداشتی برگزار کند؟ اگر تا به حال این کارها را انجام ندادید پس از این به بعد حواستان باشد تا با او همراه و همدل شوید تا فرزندتان یاد بگیرد که عواطف و احساسات خود را در مواقع حساس و در زمان از دست دادن عزیزان یا یک شیء گرانقیمت چگونه مدیریت کند.
تحقیقات نشان داده کودکانی که احساس میکنند از سوی والدین خود درک شده و از سوی آنها از حمایت عاطفی برخوردارند بیشتر از سایر کودکان به آینده امیدوارتر هستند. این کودکان به دلیل آن که مشکلات خود را در خانه به راحتی بیان مینمایند کمتر از دیگر کودکان و نوجوانان به افراد بیگانه اعتماد نموده و دچار انحرافات اخلاقی و تربیتی میگردند.-
با کودکان خردسال خود بازی کنید
اگر کودکی دارید که مداوم به شما میچسبد و وابستگی بیش از اندازهای به شما دارد بازی گرگم به هوا بهترین گزینه برای کم کردن احساسات او است. وقتی پدر در حین بازی سعی میکند تا از رسیدن فرزند به مادر جلوگیری کند؛ کودک در حین شوخی و خنده تمام تلاش خود را بکار میبندد تا به مادر برسد و در عین حال او به طور ناخودآگاه با محیط پیرامون خود و دوری از مادر را تجربه کرده و ترس اون از بین میرود.
به مرور زمان او یاد میگیرد تا بخشهای مختلفی ذهنی خود را که در کنترل انواع هوش هیجانی نقش دارند را به طور کامل به کار گرفته و روابط عاطفی خود را به طور کامل کنترل نموده حس وابستگی را به مادر را در وجود خود کاهش دهد.کلام آخر
امروزه والدین برای پرورش کودکان و نوجوانان موفق سعی میکنند از روانشناسان و آموزشهای مختلف در زمینههای هوش/هیجانی استفاده نمایند و اصول به کارگیری هوش هیجانی را بیاموزند.
والدین با استفاده از تست هوش هیجانی میتوانند توانمندیهای عاطفی و هیجانات نهفته در درون کودکان خود را شناسایی نموده و بر طبق این تواناییهای برنامه تربیتی خود را بچینند.